مرکز قرآن و حدیث کریمه اهل‌ بیت علیها السلام

بسم الله الرحمن الرحیم 

وجوه اعجاز قرآن ۱

موضوع بحث ما وجوه اعجاز قرآن بود گفتیم از جهات مختلف قرآن معجزه است یکیش از جهت فصاحت و بلاغت و شیوایی کلام هست

از امام جواد یا امام هادی علیهماالسلام سؤال کردم که چرا معجزات پیامبران متفاوت بود عصای حضرت موسی و دم عیسوی و هرکدام برای خودشان

امام فرمود چون در زمان حضرت موسی سحر و ساحری این‌ها خیلی اوج گرفته بود، اصلا بنی‌اسرائیل در این زمینه خیلی استادند الانم هستن خب از زمان حضرت موسی از همون جنس کار خودشون مطلبی رو ارائه کرد که همه آن‌ها را بلعید و دیدند که این غیر کار اون‌هاست شبیه سحر است ولی سحر نیست حقیقت داره سحر ساحر حقیقت نداشت ولی این کار حضرت موسی علیه السلام حقیقت داشت.

در زمان حضرت عیسی بیماری‌ها خیلی زیاد شده بود و علم پزشکی هم خیلی رشد کرده بود حضرت عیسی اعجازش از همین جنس بود منتها کاری که پزشکان نمی تونستن انجام بدن، انجام می‌داد.

پزشکان نمی تونستن مرده را زنده بکنن ولی حضرت عیسی علیه السلام زنده می‌کرد

پزشک ها نمی‌تونستن کور مادرزاد و مبتلا به پی‌سی را درمان کنند ولی حضرت عیسی این کارو می کرد.

در زمان پیامبر و مخصوصا در بین عرب بحث فصاحت و بلاغت و کلام اوج گرفته بود،هرساله همایش‌های سالانه داشتند در بازار عکاظ و جاهای دیگه ،همایش‌های ادبی داشتند.

بهترین شعرها را برمی‌گزیدند در خونه آویزون می‌کردند تا شعر بعدی بیاد رو دست اون‌ها بلند شه.

اون وقت جنس کار پیامبر هم از همین جنس کلام است ولی کلامی که همه فصحای عرب در مقابلش اظهار عجز می‌کردند که در بخش قبلی عرض کردم که چطور بود حالا به‌عنوان مثال اون آیاتی که آیه بیست و چهار سه چهل و چهار سوره هود که در یک آیه حقایق رو بیان کرده که اگر یک کتاب هم نوشته بشه باز اینقدر نمی‌تونه حقیقت رو بیان بکنم (وَقِیلَ یَا أَرْضُ ابْلَعِی مَاءَکِ وَیَا سَمَاءُ أَقْلِعِی وَغِیضَ الْمَاءُ وَقُضِیَ الْأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِیِّ ۖ وَقِیلَ بُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)

به زمین گفته شد آبت را فرو خور، ای آسمان دیگر مبار، آب فرونشست و کار پایان یافت مشرکان نابود شدند و کشتی در دامنه کوه جودی پهلو گرفت و گفته شد دور باشند قوم ستمگر.

یعنی به این زیبایی با این فصاحت با این عرض کردم و کسانی که بنا بود با قرآن تحدی بکنند ،ابن ابی العوجا،ابن مقفع و دیگران.

این آیه را که دیدند ،دیدند که نمی‌شه مثل این آیه ساخت همین آیه اون‌ها رو گرفتار کرد تا یک‌سال و دومین بعد البته حالا از لحاظ ظاهر و لفظ،قرآن درعین‌حال که موزون است اما نه در قالب شعر است در آن قالب‌های عروضی خب علم عروض خودش یک علم است تمام شعرها قالب‌های خاص عروضی دارن مثلاً فرض کنید که غزل، قصیده، مثنوی و انواع شعرها برای خودشون یک وظیفه خاصی دارند که یک علم است به‌نام علم عروض و قافیه اون‌جا این‌ها مشخص می‌شه قرآن درعین‌حال که موزون هست اما در قالب‌های عروضی نمی‌گنجد، درعین‌حال که مقفَّ هست اما قافیه هاش مثل قافیه های شعر و نثر مسجع نیست، سجع دارد اما نثر مسجع نیست.

این‌ها آن چیزهایی است که قرآن داره و اون در کلام عرب پیدا نمی‌شه چنانچه آهنگ قرآن بی‌نظیره شما یه کلمه رو جابه‌جا کنی آهنگ به‌هم می‌ریزه این‌که قرآن می‌تونن در قالب مقامات موسیقی بخونن ،دقیقاً در قالب مقام‌های موسیقی شناخته شده و محاسبه‌شده با حساب ریاضی می‌شه قرآن رو خوند این‌ها از وجوه اعجاز قرآن هست که حالا از اینا بگذریم بخش بعدی اعجاز قرآن ،بخش معارف قرآن پس هم ظاهرش معجزه هست هم محتوا و معارفش معجزه هست.

اگر بخواهیم معارف قرآن بهش اشاره بکنیم یکی معارف اعتقادی قرآن هست مباحث توحیدی که قرآن مطرح کرده،مباحثی که راجع‌به معاد مطرح کرده،مباحثی که راجع‌به نبوت،انسان‌شناسی و جهان‌شناسی.

این مباحث اعتقادی که در قرآن مطرح‌شده بی‌نظیره خوب شما حرف‌های تو قرآن راجع‌به توحید می‌بیند که در اندیشه بشر سابقه نداره قل هو الله احد، احد نه واحد، هر جا هم واحد اومده به دنبالش قهار اومده،هو الله الواحد القهار.

قهار اومده که این واحد را با سایر واحدها جدا بکنه .

معارف توحیدی قرآن و معارف درباره معاد و عالم دیگر و معارفی از این‌دست در قرآن بی‌نظیره.

این یک بخش از معارف قرآن بخش دوم این مباحثی که در علوم تجربی هست، در علوم تجربی قرآن مطالب بسیار زیبایی رو بیان کرده که حالا کتاب‌هایی دراین‌باره نوشته شد و چند جلد کتاب نوشته‌شده مثلاً زمانی‌که مردم همه در نظریه‌های علمی زمین رو ساکن می‌دانستند قرآن میاد و از حرکت زمین سخن می‌گه .

) و تری الجبال تحسبها جامدةً وهی تمر مر السحاب صنع الله الذی أتقن کل شیءٍ إنه خبیرٌ بما تعملون) آیه هشتاد و هشت سوره نمل

کوه‌ها رو می‌بینی و آن‌ها را ساکن می‌پنداری درحالی‌که مانند ابر در حرکتند این آفرینش خداوندی است که همه‌چیز را متقن آفرید او از کارهایی که انجام می‌دهید آگاه است.

از این‌گونه موارد خیلی زیاد هست مثلاً حرکت زمین، گسترش جهان، زوجیت عمومی، حرکت منظومه شمسی کلا نیروی جاذبه زمین.

این‌ها خبرهایی است که قرآن داده و اینها هیچکدام در آن زمان هنوز بشر علمش به اون‌جاها نرسیده بود. درباره وجوه اعجاز قرآن بازم بیشتر صحبت خواهیم کرد.